GENEL
BİLGİLER
Yüzölçümü nedir: 17.253 km²
adana Nüfusu nedir: 1.934.907 (1990)
İl
Trafik No: 01
adananın İLÇELERi:
Adana
ilinin ilçeleri; Seyhan, Yüreğir, Aladağ, Ceyhan, Feke, İmamoğlu, Karaisalı,
Karataş, Kozan, Pozantı, Saimbeyli, Tufanbeyli ve Yumurtalık' tır.
Aladağ hakkında bilgi: Adana'ya 105 km. uzaklıkta olan bu
ilçede antik devirden kalma bir ören yeri ile harap Ortaçağ kalesi, Akören
beldesindeki Kırık Kilise harabeleri çok önemlidir. 40 km mesafedeki Acısu
içmesi, Meydan yaylasında Bığbığı mağarası bulunmaktadır.
Ceyhan ilçesi hakkında bilgi Adana il merkezine 47 km
uzaklıktadır. Adana-Ceyhan karayolu üzerinde 700 m. uzunluğunda dört cepheli
masif kaya üzerinde etkileyici görünümlü Yılan Kale, Ulucami, Mecidiye Cami ve
Durhasan Dede Türbesi ilçenin önemli turistik değerleridir. Yılankale'nin
güneybatısında, Sirkeli Höyüğü vardır.Höyüğün Ceyhan nehrine bakan kuzey
kayalıklarında Hitit Krallarından Muvattali'nin sakallı ve uzun elbiseli rölyefi
görülür. Anadolu'nun en eski Hitit kabartmasıdır. Kurtkulağı Beldesi'nde bulunan
Kurtkulağı Kervansarayı 1693 yılında yapılmış olup eski Halep kervan yolu
üzerindedir. Kervansaray 'da yörenin etnografik eserleri sergilenmektedir.
Feke ilçesi hakkında bilgi : İl merkezine bağlı Tepe
Mahallerinde 1945 yılında Bizans tapınağının zemin mozaikleri ortaya
çıkarılmıştır. Feke kalesinin 12. yy.da Bizanslılar veya Selçuklular tarafından
yapıldığı sanılmaktadır. Rafting için ülkemizin en elverişli ırmaklarından olan
Göksu, bu ilçede bulunmaktadır. Ayrıca çok sayıda yaylalar vardır.
İmamoğlu ilçesi hakkında bilgi : İl merkezine 45 km. uzaklıktaki
ilçenin önemli turistik değeri İmamoğlu Yeraltı Şehridir.
Karaisalı ilçesi ile ilgili bilgi : İl merkezine 47 km. mesafede
bulunan ilçenin 8 km. kuzey batısında Milvan Kale, 17 km. batısında 1912 yılında
Almanlar tarafından yapılan Alman Köprüsü, 12 km. güneyinde Altınova köyü
yakınlarında tarihi İpek Yolu güzergahında Kesiri Han önemli tarihi eserleridir.
Yerköprü mesire yeri ve Kızıldağ Yaylası görülmeye değerdir.
Karataş Karaisalı ilçesi ile ilgili bilgi İl merkezine 47 km. mesafedeki ilçe
coğrafi konumu ile İlk Çağda büyük önem taşımış bir şehirdir. Magarsus adıyla
anılan bu kent bugünkü yerleşim yerinin 5 km. batısında yer almaktaydı.
Karataş'ta Osmanlılardan kalma iki han vardır. Ramsar sözleşmesinde yer alan
Akyatan Gölü ve Kuş Cenneti bu ilçededir.
Kozan Karaisalı ilçesi ile ilgili bilgi:
İl merkezine 72 km.
mesafededir. Kozan Kalesi, Asurlular tarafından yapılmıştır. Önemli eserlerinden
biri olan Hoşkadem Cami 1448 yılında Mısır Kölemen Sultanı Abdullah Hoşkadem
tarafından yaptırılmıştır.
Kozan'ın 22
km. güney doğusunda Dilekkaya köyünün 2 km. uzağında bir ada gibi yükselen
tepenin üzerinde Anavarza şehri M.Ö. 9. yüzyılda Asurlular tarafından
kurulmuştur. Kaya mezarları, kilise, sarnıç gibi eserler bugüne ulaşan
kalıntılardır. Ayrıca 18 çeşit deniz hayvanını gösteren Anavarza mozaikleri
bulunmaktadır. Kozan ilçesine 10 km. uzaklıktaki Dağılcak, mesire yeri ve
yaylaları ile ünlüdür.
Pozantı Karaisalı ilçesi ile ilgili bilgi:
İl merkezine 116
km. mesafededir. Coğrafi konumu nedeniyle tarihte önemli olaylara sahne
olmuştur. Eski ve yeni Anakşa kaleleri, Torosların en önemli geçidi olan Gülek
Boğazı'nın girişindedir. Gülek boğazı ile Tekir yaylası arasındaki Kızıltabya ve
Aktabya kaleleri ilçenin önemli turistik mekanlarındandır.
Saimbeyli hakkında bilgiler: Adana il merkezine 156 km.
mesafededir. Eski adı Haçin'dir. Burada Orta Çağda yapılmış kale ve kiliseler
bulunmaktadır.
SeyhanKaraisalı ilçesi ile ilgili bilgi: İlçenin bulunduğu yöre, pek çok
uygarlıklara sahne olmuştur. İlçenin başlıca eserleri Büyük Saat Kulesi, Taş
Köprü, Yağ Cami ve Medresesi, Hasanağa Cami, Kemeraltı Cami, Ulu Cami Külliyesi,
Yeni Cami, Çarşı Hamamı, Bebekli Kilise (Kilisenin tepesinde tunçtan yapılmış
Meryem Ana heykelinin bebeğe benzemesi nedeniyle bu ad verilmiştir.) dir. Ayrıca
Eski Adana Mahalleleri ve evleri görülmeye değerdir.
adana Tufanbeyli: İl merkezine 200 km. mesafededir.
İlçenin 20 km. kuzeydoğusunda Hititlerin dini merkezi konumunda olan "Şar" kenti
Hieropolis ve Çomana adları ile tanınır. Romalılardan kalma açık hava tiyatrosu,
Bizans kilise kalıntısı, ana tanrıça tapınağının kapısı olduğu sanılan Alakapı
antik şehrin sağlam kalmış yapılarıdır. Şar harabelerinin güneyinde Doğanbeyli
köyü yakınında höyükler, batıda Hanyeri yakınında Hitit anıtı önemli eserlerdir.
Yumurtalık: İl merkezine 81 km mesafededir.
İlçenin en önemli eserleri Ayas ve Atlas kalesi, Süleymaniye Kulesi ve Marko
Polo İskelesidir. Akdeniz'de kıyısı bulunan ilçenin balıkçı barınağı
bulunmaktadır.
Yüreğir:
Yüreğir'in en önemli eseri Ceyhan nehri kıyısında bugün Yakapınarı'nın bulunduğu
yerde kurulan Misis Antik Kenti, Roma ve Memluk Döneminde önemini korumuştur.
Ceyhan nehri üzerinde 4. yüzyılda Bizans imparatoru Flauius Constantinus
tarafından yaptırılan Misis Köprüsü'nün yakınındaki mozaikler, Roma bazilikası,
su kemeri, stadyum, hamam, kervansaray ve mescit görülebilir.
Karayolu: D-400 Karayolu ve uluslararası TEM
otoyolu ile Adana'ya ulaşılır. Ankara' dan Aksaray , Pozantı üzerinden 472 km,
İzmir'den Afyon Konya Ereğli üzerinden 873 km. İstanbul'dan Bolu, Ankara,
Aksaray Pozantı 909 km sonra Adana'ya ulaşılabilir. Şehir merkezine uzaklığı 5
km. olan otogardan, Türkiye'nin her yerine otobüs seferleri bulunmaktadır.
Otogar Tel:
(+90-322) 428 20 47
Demiryolu: Adana demiryolu ile İç Anadolu ,
Antep ve Mersin'e bağlıdır.
Adana
Garının şehir merkezine uzaklığı 1 km.' dir.
İstasyon
Tel: (+90-322) 453 31 72
Havayolu: Havayolu Şakirpaşa HAva Limanı'ndan
sağlanmaktadır. 2750 x 45m² ebadında her türkü gövdeli uçağın iniş ve kalkışına
uygun bir piste sahiptir. Şakirpaşa Hava Limanı uluslararası trafiğe açıktır.
Tarifli ve düzenli seferlerle direk olarak Almanya, K.K.T.C. ve Arabistan'a
İstanbul üzerinden de tüm dünya ülkelerine dış hat seferleri yapılmaktadır. Yaz
aylarında trafik yoğunluğuna paralel olarak charter seferleri bulunmaktadır.
Denizyolu: Adana il sınırları içerisinde
uluslararası petrol ve yük taşımacılığına açık Botas Limanı ve Toros Gübre
Fabrikaları Limanı bulunmaktadır.
adanadaki MÜZELER
VE ÖRENYERLERİ
Adana
Müzesi
Adres:
Seyhan Cad. Adana
Tel: (322)
454 38 55
Faks: (322)
454 38 56
Adana
Etnografya Müzesi
Adana
Arkeoloji Müzesi
Adana
Atatürk Müzesi
Misis
Mozaik Müzesi
adananın tarşhş ve turistik yerleri
Anavarza
(Dilekkaya Köyü) Ören Yeri: Adana’nın Ceyhan ilçesi,
Kozan-Kadirli yolunun yaklaşık 20. km’sinde Dilekkaya köyü yakınındadır.
Çukurova’nın ortasında birdenbire yükselen büyük bir kaya kütlesinin önünde
kurulmuştur. Roma İmparatorluğu döneminde “Anazarbus” olarak anılmıştır. Kentin
Roma imparatorluk devri öncesi tarihi hakkında hemen hemen hiçbir bilgi yoktur.
Roma imparatorlarından Septimius Severus’un, Pescennius Niger ile yaptığı
iktidar savaşı sırasında, Severus’un tarafını tutan kent, Severus’un 194 yılında
galip gelerek imparatorluğun tek hâkimi olmasından sonra ödüllendirilerek
tarihinin en parlak dönemini yaşamaya başlamıştır. M.S.204-205 yılında Kilikia,
İsauria ve Likaonia eyaletlerinin metropolisi olmuştur. Anavarza, 408 yılında
antik Kilikia eyaletinin baş kenti olmuştur. Şehrin Kalesi, Roma ve İslami
dönemlere ilişkin izler taşımaktadır. Ören yerinde ayakta kalan kalıntılardan
surlar, zafer takkı, kale, sütunlar ve mozaikli iki havuz görülmeye değer
niteliktedir. Günümüzde açık hava müzesi olarak faaliyet göstermektedir.
Şar (Şar
Köy) Ören Yeri:
Toros Dağları üzerinde Adana’ya 210 km. uzaklıktaki Tufanbeyli ilçesinin 20 km.
kuzeydoğusundaki Şar Köyü’nde yer almaktadır. Şar, Hitit döneminde “Komana”
adıyla bilinen önemli bir merkezdir. Ayrıca Roma devrinden kalma açık hava
tiyatrosu, Bizans devrinden kalma kilise ve mermer bloklardan inşa edilmiş 6 m.
boyundaki "Ala Kapı" görülmeye değer eserlerdendir.
Misis
(Yakapınar) Ören Yeri: Misis antik kenti, Ceyhan Nehri
kenarında, tarihi İpek Yolu üzerinde kurulmuş, Adana’dan sonra gelen ikinci bir
geçit durumundadır. Misis'in tarihi, antik kentin üzerinde bulunduğu ve Neolitik
Çağ’a tarihlenen höyük ile başlar. Misis’i Truva kahramanlarından Mopsos’un
kurmuş olduğu söylenmektedir. Hitit, Assur, Makedonya ve Seleukosların eline
geçmiş, Roma ve Bizans devirlerinde de önemli bir merkez olmuştur. M.S. 8.
yüzyıldan itibaren Abbasiler döneminde yeniden imar edilmiştir. 1517 yılından
sonra Osmanlı Devleti’nin hâkimiyetine girmiş olan Misis’te bugün ayakta kalmış
olan eserler M.S. 4. yüzyıla ait bir bazilikanın mozaik taban döşemeleri, dokuz
gözlü bir taş köprü, akropoldeki surlar, sukemerleri ve hamam kalıntıları ile
Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinden kalan Havraniye Kervansarayı ve tek kubbeli
mescittir.
Magarsos
Ören Yeri:
Adana’nın sahil ilçesi Karataş’ta Dört Direkli mevkiindedir. Antik Kilikia’nın
önemli kentlerinden olan Mallos’un dini merkezi olan Magarsos, tapınaklarıyla
tanınmış, özellikle Büyük İskender’in dua ettiği Athena Tapınağı ile ün
kazanmıştır. Deniz boyunca uzanan şehir surları, tiyatro, stadium, kilise ve
hamam kalıntıları ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir.
Ayas
(Aigaiai - Yumurtalık) Ören Yeri: Kurulduğu tarih tam olarak
bilinmeyen Ayas (Aigaiai) antik kenti Helenistik devirde Bergama’daki gibi
dünyanın üç asklepieion tapınağından biri ile ünlü idi. Roma imparatorluk
döneminde gelişmesini devam ettiren Ayas, Ortaçağ’da doğunun Akdeniz’e açılan en
önemli liman kentlerinden biri olmuştur.
Özellikle
Ceneviz ve Venedikli tüccarlar Aigaiai Limanı’nda koloniler kurmuşlardır. Ünlü
seyyah Marco Polo Çin seyahati için 1268 yılında bu limandan karaya çıkmış,
seyahatini tamamladıktan sonra yine bu limandan gemiye binip Venedik’e
dönmüştür. Ayrıca Ayas ve Atlas kaleleri, Kanuni Sultan Süleyman döneminde
yaptırılan üç katlı gözetleme kulesi, Osmanlı ve Roma hamamları kentin tarihi
zenginliğini artırmaktadır.
Akören
Ören Yeri: Toroslar
üzerindeki Aladağ ilçesinin bir beldesi olan Akören yeni tespit edilmiş bir ören
yeridir. Yapılan araştırmalara göre iki mahalleden oluşan ören yerinde ayakta
kalmış dört adet kilise, yapı kalıntıları ve caddeler saptanmıştır. Kazılardan
elde edilen yazıtların incelenmesinden burasının Roma devrinden beri yayla
olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.
Ceyhan-Sirkeli Muvattali Kabartması
ve Ören Yeri: Eski
Misis-Ceyhan karayolu üzerinde yer alan Sirkeli köyünde Ceyhan Nehri kenarında
bir kaya kütlesinin üzerinde bulunmaktadır.
Yakında
Sirkeli Höyüğü bulunur. Hitit İmparatoru Muvattali, Mısır Firavunu Ramses ile
yaptığı ünlü Kadeş Savaşı’na giderken buraya uğramış ve bu olaydan sonra
Hititler tarafından bu yerin kutsallığına inanılmıştır. Muvattali kabartması
Anadolu’daki en eski Hitit kabartması olması ile de ayrı bir öneme sahiptir.
Tepebağ
Evleri: Eski Adana
evleri, aynı adlı Tepebağ Höyüğü'nün üzerinde ve eteklerindedir. Tarihi sur
içindeki Adana şehrinin yüzlerce yıllık kültürü burada saklıdır. Tepebağ
Evleri'nin çoğu 18. yüzyılda yapılmıştır.
Kastabala Örenyeri
KALELER
Yılan
Kale: Misis ile
Ceyhan arasında, ovaya hâkim bir tepe üzerindedir. İç Anadolu’dan gelip Gülek
Boğazı yoluyla Adana, Misis, Payas ve Antakya’dan geçen tarihi istila ve kervan
yolunun üzerinde bulunan kale, dağ kaleleri zincirinin ilk halkasıdır. Halk
arasında “Şahmeran Kalesi” olarak da bilinen kalede Şeyh Meran adlı bir kişinin
yılan yetiştirip terbiye ettiği söylentisi yaygındır.
Dumlu
Kalesi: Ceyhan’ın
17 km. kuzeybatısında Sağkaya bucağının Dumlu (Tumlu) köyünün batısında ve 75 m.
kadar yükseklikteki sert kalkerli bir tepe üzerindedir. 12. yüzyılda yapıldığı
sanılmaktadır. Çevresi 800 metredir. Sekiz burçludur. Ovaya bakan doğu köşesinde
gözetleme kulesi bulunmaktadır. Tek kapısı doğuya bakmaktadır. Kale içerisinde
yapı kalıntıları ve sarnıçlar yer almaktadır. Tepe etrafında kaya mezarları
görülmektedir.
Kozan
Kalesi ve Manastırı: Assurlular tarafından
yaptırılmıştır. Kozan Kalesi (Sis) tarihi yol üzerinde stratejik yönden önemli
bir konumdadır. 9. yüzyılda Abbasilerin, 11. yüzyılda Selçukluların ve daha
sonra Haçlıların eline geçmiştir. Her üç yılda bir yapılan vaftiz yağı çıkarma
törenleri nedeniyle, Hıristiyan dünyasının önemli merkezlerinden olmuştur.
KONAKLAR
Ramazanoğlu Konağı: Ramazanoğlu Halil Bey tarafından
1489 yılında yaptırılmıştır. Üç katlıdır ve kesme taştandır. Adana’nın en eski
ev örneklerindendir. Harem bölümü ayakta olup, selamlık kısmı yıkılmıştır. Daha
sonraki yıllarda tüccarların tuz pazarı kurması nedeniyle “Tuz Hanı” adı
verilmiştir.
CAMİLER
Cami ve
Kiliseler
Akça
(Ağca) Mescit:
Adana’nın en eski Türk yapısı olan Akça Mescit, 1489 yılında Türkmen Beyi Ağca
tarafından yaptırılmıştır. Kapısı ve mihrabı göz alıcı üç sıra taş mermerle
kaplıdır.
Bebekli
Kilise: 1880-90
yılları arasında yapılan kilisenin esas ismi Saint Paul’dür. Kilisenin tepesinde
Meryem Ana’nın 2.5 metrelik tunç heykeli bulunmaktadır. Heykelin bebeğe
benzemesi nedeniyle halk arasında Bebekli Kilise olarak bilinir.
Büyük
Saat Kulesi: Tarihi
Ulu Cami Külliyesi içinde, 1882 yılında Vali Abidin Paşa tarafından
yaptırılmıştır. Kesme taştan dikdörtgen kesitli 32 m. yükseklikte bir kuledir.
Resmi dairelerin zamanlarını ve ezan vakitlerini göstermek için yapılmıştır.
HAMAMLAR
Çarşı
Hamamı: Ramazanoğlu
Piri Bey tarafından 1529 yılında yaptırılmıştır. Soğukluk, sıcaklık bölümü ve
halvet odalarıyla klasik Osmanlı hamam mimarisinin tipik örneklerindendir. Giriş
kapısındaki taş işçiliği ilginçtir.
KERVANSARAYLAR,
BEDESTENLER
Kurtkulağı
Kervansarayı:
Kurtkulağı Kervansarayı, Ceyhan’ın 12 km. güneydoğusunda Kurtkulağı
beldesindedir. 17. yüzyıl sonunda Hüseyin Paşa tarafından eski Halep kervan yolu
üzerinde yaptırılmıştır. Büyük kesme taşlarla yapılmıştır. 23.60x45.75 m.
boyutlarındadır. 1.80x2.15 m’lik kalın ayaklar ve kemerlerle örtülü odalar sivri
kemerli ikişer pencere ile aydınlanmaktadır. Kervansarayın hemen yanında, aynı
döneme ait ilginç bir mimarisi olan tarihi cami bulunmaktadır.
Bedesten: Eski Belediye Caddesi üzerindedir.
Ramazanoğlu Halil Bey ve oğlu Piri Mehmet Paşa tarafından 16. yüzyılda
yaptırılmıştır. “Kapalı Çarşı” olarak da bilinmektedir. Adana’nın en canlı
ticaret merkezi olmuştur. Halen bu önemi sürmektedir.
KAPLICALAR
Termal
Bahçe
ilçesindeki Haruniye Termal Turizm Merkezi, Aladağ yakınlarındaki Acısu içmesi,
Ceyhan'daki Tahtalıköy, Kokarpınar içmesi ve Kurttepe içmesi çeşitli
hastalıkların tedavisinde kullanılan şifalı sulardır.
PLAJLAR
İlin
Akdeniz kıyısındaki Karataş ve Yumurtalık ilçeleri kıyı turizmi açısından
önemlidir.
YAYLALAR
Tekir,
Bürücek, Aladağlar, Horzum Fındıklı, Hamidiye, Asar, Asmacık, Armutoluk,
Belemedik, Meydan, Çamlıyayla ve Kızıldağ yaylaları eşsiz güzelliğiyle yayla
turizmi için önemlidir.
KÖPRÜLER
Taşköprü: Adana Müzesi’ndeki kitabede mimar
Auxentios tarafından 4. yüzyılda yapıldığı yazılıdır. 319 m. uzunluğunda ve 13
m. yüksekliğinde olan köprü, yanlardan ortaya doğru büyüyen 21 yuvarlak kemerden
ibarettir. Bunlardan ancak 14’ü sağlamdır. Ortadaki büyük kemerde iki aslan
kabartması vardır.
KORUNAN
ALANLAR
Yumurtalık Tabiatı Koruma
Alanı
Konumu Doğu
Akdeniz Bölgesinde, Adana ili, Karataş ilçesi sınırları içerisinde yer
almaktadır. Saha; 16430 Ha. büyüklüğündedir.
Ulaşım
Karataş-adana yolu ile Yumurtalık-Adana yoluyla ulaşılmaktadır. Tabiatı Koruma
Alanı Karataş ilçe merkezine 35. km,Yumurtalık ilçe merkezine 30 km.
mesafededir.
Özellikleri
Seyhan-Ceyhan deltası, göl lagünleri, kıyı kumulları, barındırdığı bitki ve
hayvan türleri, tarihi ve kültürel değerleri ile kompleks bir yapı
oluşturmaktadır.
Sulak alan
kompleksi, kuş göç yolu üzerinde bulunmakta olup, kışın kuş populasyonları çok
yüksek değerlere ulaşmaktadır. Kuşların göçlerinin emniyetleri bir şekilde
tamamlanması bakımından son derece önemli bir mevkiinde bulunmanın yanı sıra,
soğuk kış şartlarında Orta Anadolu'daki göllerin donması su kuşlarına çok önemli
bir kışlak görevi yapmaktadır.
Akyatan ve
Ağyatan gölleri barındırdığı kuş türleri açısından Türkiye'deki "A sınıfı"
niteliğindeki 19 sulak alandan 2'sini oluşturmaktadır. Ayrıca nesli tehlikeye
düşmüş 2 tür deniz kaplumbağasının (Caretta caretta) ve özellikle (Cheloria
Mydas) Akdeniz'de varlığını sürdürebilmesi açısından da bu alanlar önemlidir.
Ayrıca Yumurtalık Lagünü ülkemizde Halep Çamının(Pinus Halepensis)'in nadir
yayılış alanıdır.
Saha;
Türkiye'nin Akdeniz kıyılarında yer alan 17 deniz kaplumbağası yuvalama
alanlarından birisidir. Özellikle Akdeniz'de yok olma tehlikesi içinde bulunan
Chelonia Mydas türü kaplumbağa için son sığınma alanlarıdır.
SPORTİF
FAALİYETLER
Adana ili
baraj gölünde sörf yapılmaktadır. Yaylalarda trekking ve atlı doğa sporu
güzergahları mevcuttur. Bisiklet sürüşü için çok elverişli güzergahlar vardır.
Seyhan ve Ceyhan nehirleri baraj gölleri olta balıkçılığı için uygun
mekanlardır.
Av
potansiyeli yüksek olan ilde Torosların yamaçlarında yaban keçisi, ala geyik ve
karaca av hayvanı üretme sahaları kurulmuştur. Akarsularda bol miktarda alabalık
yaşamaktadır.
Rafting
için çok elverişli ırmaklarından biri olan Göksu, Adana il merkezine 121 km.
mesafede olan Feke ilçesindedir.
KUŞ
GÖZLEM ALANI
Aladağlar: Kuş Alanı, Tuzla Gölü Kuş Alanı,
Akyatan Gölü Kuş Alanı, Ağyatan Gölü Kuş Alanı, Yumurtalık Lagünleri Kuş Alanı
Adana İli sınırlarında bulunmaktadır.
Adana
Seyhan nehrinin her iki yakasında kurulmuş, Akdeniz de yaklaşık olarak 160 km.
kıyısı bulunan, nüfus büyüklüğü açısından Türkiye'nin 4. ilidir. Adana, kuzeyden
Kayseri, kuzey batıdan Niğde, batıdan İçel, doğudan Kahramanmaraş ve Osmaniye,
güneybatıdan Hatay il sınırları ile çevrilidir.
Adana'da
coğrafi yapıya uygun olarak dağlık ve ovalık kesimde iklim değişiklik
göstermektedir. Ovalık alanın iklim yapısı Akdeniz iklimidir. Yazları sıcak ve
kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. Dağlık alanlarda ise kara iklimi hakimdir ve
kışın yağışlar kar şeklindedir.
1950’den
sonra yoğun bir gelişme gösteren kentin yerleşim tarihi Tepebağ Höyüğü’ndeki
surlarla çevrili yerleşim ile Neolitik Çağ’a inmektedir. Kent prehistorik
devirlerden itibaren Anadolu’yu Gülek Boğazı ile Tarsus’a bağlayan yol üzerinde
olduğundan önemlidir. Hitit İmparatorluğu yıkıldıktan sonra kurulan Geç Hitit
Krallığı sınırları içinde kalan bölge daha sonra sırasıyla Assur, Pers ve Büyük
İskender’in egemenliğine girmiştir. İskender’in ölümünden sonra önce
Seleukoslar, M.Ö. 66’da da Romalı Konsül Pompeius tarafından ele geçirilmiştir.
Roma ve Bizans devirlerinde önem kazanan kent, 704’te Araplarca ele geçirildiyse
de 9. yüzyılda tekrar Bizans egemenliğini tanımıştır. 11. yüzyıl sonunda
Selçukluların, 14. yüzyıl ortalarında da Memlukluların egemenliği görülmektedir.
Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi sırasında Osmanlı topraklarına dahil
olmuştur. 1833’te Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa’nın işgaline uğrayan kent,
1840’ta Londra Antlaşması ile yeniden Osmanlı yönetimine girmiştir. 1867’de
kurulan Adana vilayetinin merkezi olan Adana, I. Dünya Savaşı’nın ardından
Fransızlar tarafından işgal edilmiştir. Fransızlar 5 Ocak 1922’de Adana
İtilafnamesi hükümleri uyarınca kenti boşaltmışlardır.
Adana
yöresinin zengin bir mutfağı bulunmaktadır. Mutfağın bu kadar zengin olmasının
nedeni çeşitli kültürlerin etkisinde kalmasıdır. Adana yemeklerinin en büyük
özelliği un, bulgur, et ve çeşitli baharatların kullanılmasıdır. Aynı zamanda
süt, yoğurt, peynir ve çökelek de bol miktarda kullanılmaktadır. Adana kebabı
çok ünlüdür. Bunun yanında bol yeşillik, ezme, salata yenir ve mevsimine göre
ayran veya yöreye özgü şalgam suyu içilir. Kesme ya da hamur çorbası, yüzük
çorbası, düğün çorbası, sebze yemeklerinden süllüm, mercimekli ıspanak başı,
kabak çintmesi, bulgur yemeklerinden ekşili topalak, sarmısaklı köfte, içli
köfte, sakatat dolması, kebaplardan Adana kebabı, çingene kebabı, içeceklerden
şalgam veya meyan kökü, tatlılardan karakuş tatlısı, taş kadayıfı ve halka
tatlısı Adana mutfağının özgün yemeklerindendir.
Adana'dan Yemek Tarifleri
Ispanaklı veya Etli Kömbe
Malzemeler:
4 kg. un
1 su
bardağı yağ
1 tatlı
kaşığı maya
2 kg.
ıspanak veya 1 kg. kıyma
1 çay
kaşığı susam
yeterince
tuz ve su
5 baş kuru
soğan
2 çorba
kaşığı salça
Hazırlanışı:
Ortası
açılan un tuz ve su eklenerek hamur haline getirilir. Mayalanması için 1-2 saat
bekletilir. Mayalanan hamur beş eşit parçaya bölünerek bezi yapılır. Büyükçe bir
tepsinin içi bir çay bardağı yağla iyice yağlanır. Beziler tepsinin çapına göre
açılarak tepsiye yayılır. Soğan ıspanak ve salçadan hazırlanan iç koyularak dört
kat yapılır. Başka bir kapta susam, 1 bardak un ve 1 bardak su karıştırılarak
bulamaç yapılır, hazırlanan bulamaç tepsideki hamurun üzerine sürülür. En üste
bir su bardağı yağ dökülür. Baklava dilimi şeklinde dilimlenen yemek fırında
pişirilir.
Çingene
Kebabı
Malzemeler:
1/2 kg.
patlıcan
1 kg.
domates
2 baş soğan
4-5 yeşil
biber
1/2 demet
maydanoz
yeterince
tuz ve sumak
Hazırlanışı:
Patlıcan ve
domatesler şişlenerek közde pişirilir. Piştikten sonra kabukları soyulur ve
dilimlenerek tepsiye dizilir. Diğer tarafta ise kuru soğan halka halka
doğranarak tuz ve sumakla ovalanır, sonra içine doğranmış maydanoz konur ve
tekrar karıştırılır. Bu karışım kızgın yağda kavrularak domates ve patlıcanın
üzerine dökülür. Hazırlanan tepsinin üzeri hava almayacak şekilde örtülüp
mangalda yarım saat daha pişirilir. Sıcak servis yapılır.
Karakuş
Malzemeler:
1/2 kg.
irmik
1 bardak
şeker
2 bardak
süt
1 adet
limon kabuğu rendesi
1 adet
yumurta
Yeterince
un
1/2 kg.
ceviz içi
Şurup
için:
6 bardak
şeker-5 bardak su, 1/2 adet limon
Hazırlanışı:
Bir gece
önceden irmik ılık süt ile ıslatılır, üzerine yağ ve yumurta eklenerek yoğrulur.
Kulak memesi yumuşaklığına gelinceye kadar üzerine un serpilir. Hazırlanan hamur
8 eşit parçaya bölünür ve üzerine nemli bez örtülerek dinlendirilir. Bezeler tek
tek üzerine un serpilerek açılır. Açılan yufkaya dövülmüş ceviz içi ve limon
rendesi serpilir. Tekrar oklavaya sarılarak rulo haline getirilir ve baklava
dilimi halinde kesilir. Diğer taraftan şurup malzemeleri kaynatılarak soğutulur.
Kesilen karakuşlar ise bol yağda kızarıncaya kadar pişirilerek şerbetin içine
atılır. Bastırılarak şurubu emmesi sağlanır. Bu tatlı yapılırken iki ayrı tava
kullanılmalıdır. Her kızartmadan sonra yağ süzülmelidir.
Geleneksel
motiflerle yapılan el sanatları çok gelişmiştir. Keçecilik, koşumculuk, at
arabacılığı, demircilik ve bakırcılık, yemenicilik, mermercilik, kilimcilik,
hasır ve boyra örücülüğü ilin önemli el sanatları arasında yer alır.
Adana
Valiliği
http://www.adana.gov.tr
Adana
Belediyesi
http://www.adana-bld.gov.tr
Adana
Ticaret Borsası
http://www.adanatb.org.tr
Adana
Sanayi Odası
http://www.adaso.org.tr
Adana İl
Turizm Müdürlüğü
http://www.adanaturizm.gov.tr
Karataş
Kaymakamlığı
http://www.karatas.gov.tr
Adana Kent
Konseyi
http://www.adanakentkonseyi.org/
Çukurova
Üniversitesi
http://www.cu.edu.tr/
Adana Güç
Birliği Vakfı
http://www.agv.org.tr/
Kent
Merkezindeki Bölge Arkeoloji Müzesini, Etnografya Müzesini, Atatürk Evini
gezmeden,
Merkezde
Ulu Cami, Sabancı Merkez Cami, Bebekli Kilise, Taş köprü ve Tepebağ Eski Adana
evlerini görmeden,
Merkez
dışındaki Anavarza, Şar ve Misis ören yerleri Akyatan ve Ağyatan Kuş
Cennetlerini görmeden,
Adana
Kebabı yemeden, Şalgam suyu ve Aşlama (meyan kökünden yapılmaktadır) içmeden,
Eski
çarşıları gezmeden, Karatepe kilimlerinden almadan,
Uzun
yıllardan beri yapılan Altın Koza Festivalini izlemeden
...Dönmeyin.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder