İlkel ve Uygar
Uygarlığın ölçütleri vardır. Kişi başına düşen milli gelir, kişi başına düşen elektrik, telefon, gazete, besin maddesi gibi. Bütün bunların dışında uygarlığın gerçek tanımını, bir toplumun ve o toplumda yaşayan kişilerin değer yargıları ortaya koyar. Bu değer yargılarının başında da, kendisinden başkasına hoşgörü duyabilmek gelir. Başkasının ayrı düşüncesine, başkasının başarısına, başkasının hakkına hoşgörü duyabilmek, bütün bunlara hoşgörü ile bakabilmek uygarlığın şaşmaz ülçütleri. Bunların arasında en önde gelen başkasının ayrı düşüncesine hoşgörü duyabilmektir. Sanırım en güç olan da budur.
(1, 2 ve 3. soruları parçaya göre yanıtlayınız.)
1 – Parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir? (5 p.)
A) Uygarlık farklı düşüncelere hoşgörü göstermektir.
B) Uygar insan için en zor olan hoşgörülü olabilmektir.
C) Uygarlığın birçok ölçütü vardır.
D) Uygarlığın tanımını yapabilmek oldukça zordur.
2 – Metne göre uygar olmanın ölçütleri nelerdir? (5 p.)
3- Uygar olma yolunda en önde gelen koşul nedir? (5 p.)
4- Aşağıdaki cümlelerle bir paragraf oluşturulmak istense hangi cümle paragrafın ilk cümlesi olur? (2 p.)
Kültürü oluşturan bu alışveriştir.
Ama tabi alırken, ne aldığını bilen var; bilmeyen var.
Ressamlar her şeyi birbirinden alır.
Tıpkı, doktorlar, kunduracılar, tüccarlar gibi.
5 - “Bir elin nesi var; iki elin sesi var.”Atasözü ile aşağıdakilerden hangisi arasında bir paralellik vardır.
A) Sekiz günlük yaşam için dokuz günlük azık gerek.
B) Yarım elma, gönül alma.
C) Baş başa vermeyince , taş yerinden oynamaz.
D) Her şeyin yenisi, dostun eskisi. (2 p.)
6 - Onu bulunca, bizi unuttu.”cümlesinde altı çizili sözcüklerin türü nedir? (2 p.)
A) Ad B) Zamir C) Sıfat D) Zarf
7- “Öğrenciler okul bahçesinde toplandılar.”cümlesinde, altı çizili tamlamanın türü nedir. (1 p.)
A) Belirtili isim tamlaması B) Zincirleme isim tamlaması
C) Takısız isim tamlaması D) Belirtisiz isim tamlaması
8 - Aşağıdaki kelimelerin hangisi gövde halindedir. (1 p.)
A) Deniz B) Dalgıç C) Kedi D) Kova
9 - Aşağıdaki kelimelerden hangisi yapısı bakımından basit bir kelimedir. (2 p.)
A) Gölcük B) Tozluk C) Kova D) İzmirli
10 - ”Uzar gider bir sessizlik içinde bir uçtan bir uca Türkistan toprakları”. Cümlesini kurallı cümle haline getiriniz. (2 p.)
11- “Ankara Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü Hesap İşleri Kaleminde yoklama masasının memuru, Haşmet Gülkokan; Soma’da doğmuş, İstanbul’da büyümüş, Ankara’da Gümilcineli bir bayanla evlenmişti. Para kıt, geçimde dar ise de evdekiler yoktan anlamazlar, bulup buluşturup bir şeyler almalı, çantayı, kese kağıdını, ceplerini, kolunu koltuğunu doldurup eve öyle gitmeli. Eve geceden biraz geçtikten sonra varabilir. Evden bilirler. Merak etmezler. Merak etmediklerini Haşmet de bilir acele etmez .”
Parçadan aşağıdakilere birer tane örnek bularak yazınız. (5 p.)
Ünsüz yumuşamasına uğramış sözcük:........................
Yapım eki almış sözcük:..............................................
Kök halinde bir sözcük:...............................................
Çekim eki almış sözcük:..............................................
–e hal ekini almış isim:................................................
Özel isim:.....................................................................
–de hal ekini almış isim:..............................................
Kökü fiil olan sözcük:..................................................
–den hal ekini almış isim:............................................
Somut isim:..................................................................
12- Aşağıdaki özel adların hangisinin eki kesme işaret ile ayrılmalıdır. (2 p.)
A) Türkçe B) Mustafanın
C) Bursalı D) Atatürkçülük
13 - Aşağıdaki kelimelerden hangisi yapısı yönüyle diğerlerinden farklıdır? (2 p.)
A) Asker B) Turnalar C) Masanın D) Gezgin
14 - Aşağıdaki cümlelerin hangisinde olumsuzluk anlamı vardır? (2 p.)
A) Yeni açılan markette yok yok.
B) İşe girmeyi istemiyor değil.
C) Sandığınız kadar huysuz değil.
D) Ne dersine çalıştı ne de sınavı kazandı.
15 - Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eklerin yazımıyla ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? (2 p.)
A) 2003'te liseden mezun oldum.
B) 27'inci yaş günümü yarın kutlayacağım.
C) Saat 5'te okulun bahçesinde toplanacaklar.
D) Ankaralılar sirkteki gösterilerle eğlendiler.
16 - Bir sözcüğün anlamı ve yapısı bozulmadan daha küçük parçaya ayrılamayan kısmına ne denir? (2 p.)
A. Kök B. Gövde C. Ek D. Hece
17 - Aşağıdaki tümcelerin hangisinin sonuna soru işareti (?) konmaz? (2 p.)
A) Evin bütün işlerini sen mi yaparsın
B) Babam, eve neden geç geldiğimi sordu
C) İnsan arkadaşlarına böyle davranır mı
D) Gideceğini neden daha önce söylemedin
18 - “- ı ” eki aşağıdaki tümcelerden hangisinde çekim eki olarak kullanılmıştır? (2 p.)
A) Ali birden yüze kadar sayı sayabiliyor.
B) Okulun yaptığı gezi çok güzeldi.
C) Mehmet’in yazdığı son yazı muhteşemdi.
D) Onun evi çok dağınıktı.
19 - Aşağıdaki fiillerden hangisinin kökü doğru verilmiştir? (2 p.)
A) Karıştırılmıştı - Karıştır
B) Aldatıldık- Aldatıl
C) Uçururuz- Uçur
D) Bildirecek- Bil
20 - Sabah ince bir tülü andırıyor. Öteden, adalardan serin, diriltici bir rüzgar esiyor. Şehrin orta yerinde bir horoz sesi duyuluyor. Rüzgar, ıhlamur kokularını ince ince dağıtıyor. Çocuklar , anneler uyuyor.Uyku eşitliyor insanları. Sabah yıldızı; uykulara ıhlamur kokularına aldırmadan hür parlaklığını koruyor.
Paragrafın anlatımında aşağıdaki duyuların hangisinden yaralanılmamıştır ? (2 p.)
A) Dokunmadan B) Koklamadan
C) İşitmeden D) Tatmadan
21 - Neredeyse tüm ömrüm birilerine hesap vermekle geçti. Hiçbirine “ Sana ne !” demedim. Neyi , niçin yaptığımı açıklamak zorunda hissettim kendimi.
Parçanın yazarı için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? (1 p.)
A) Sağduyulu B) Sıkılgan
C) Alçakgönüllü D) Sorumsuz
22 - “Çocukluğum bana hep kaçırılmış bir tren gibi gelir. Oysa kaçırılmış olan şey, yaşadığım çocukluk değil de bütün çocukların yaşamasını istediğimizi o güzel iklim, o güzel mevsimdir kuşkusuz. Şöyle bir düşündüm de, incir çekirdeğini doldurabilecek bir iki sevinç kırıntısı var koca çocukluğumda.”
Parçada sözü edilen kişinin hangi yönü üzerinde durulmaktadır. (1 p.)
A) Çocukluk yıllarına duyduğu özlem.
B) Çocukluğunu hakkıyla yaşayamamış olması
C) Çocukluk arkadaşlarına verdiği değer
D) Çocukluk yıllarındaki beklentisi
23 - Aşağıdaki tümcelerin hangisinde, eylemin kesin olarak yapıldığı belirtilmiştir? (1990/FL) (2 p.)
A) Arkadaşım mektubumun cevabını şimdi yazmıştır.
B) Yaşar Doğu’nun ünü, sınırlarımız dışına taşmıştır.
C) Bunca çalışmadansonra epeyce yorulmuştur.
D) Bizim uçak büyük bir ihtimalle havalanmıştır.
24 – Aşağıdaki cümlenin yüklemini ve öznesini bulunuz. (2 p.)
“Mustafa resimlere uzun uzun baktı”
25 - Aşağıdaki tümcelerin hangisinde yazım yanlışı vardır? ( 2 p.)
a) Eğitimini yurt dışında mı sürdürecekmiş?
b) Turnuvada bizimkilerde dereceye girmiş.
c) Bu soğuklarda hepimizin korunması gerekiyor.
d) Öyle susadım ki anlatamam.
26 - Aşağıdaki ifadelerden doğru olanın önüne “D”, yanlış olanın önüne “Y” harfini koyunuz. (2 p.)
(.....) 1. “oyna-” eylemi bir oluş eylemidir.
(.....) 2. “bırakırız, inersiniz, biliyorsunuz, söylemeyiz” eylemleririnin hepsi geniş zaman kipiyle çekimlenmiştir.
(.....) 3. “Geleceğimizi de düşünmeliyiz.” Tümcesindeki eylem dilek kiplerinden biriyle çekimlenmiştir.
27 - Aşağıdaki tümcelerin hangisinde “inmek” eyleminin daha önceden de yapıldığı anlamı vardır? (2p.)
a) Oğlunu görmek için yine aşağı indi.
b) Görevliler bayrağı gönderden indirdi.
c) Ali Amca, sürekli şehre inerdi.
d) Paraşütler birbiri ardına yere indi.
28 - Aşağıdaki tümcelerde yer alan yazım ve noktalama yanlışlarını düzeltip, doğrusunu altına yazınız. (5 p.)
Bende parka gideyim mi diye düşünüyordum.
(............................................................................................)
Sahne ışıkları yandı ve birden bire gösteri başladı.
(............................................................................................)
Çantasını kayıp etmiş, onu arıyor.
(............................................................................................)
Bu hava bizi denize davetediyor.
(............................................................................................)
Romanımı okuyunca beni anlıyacaklar.
(............................................................................................)
29 - “Aman Allah’ım ( ) Güneş altında pırıl prıl parlayan kocaman bir sazan balığı ( ) oltanın ucunda çırpınıp duruyordu ( ) “
Yukarıdaki parantezlerin içerisine, sırasıyla hangi noktalama işaretleri getirilmelidir? (1 p.)
A) (?) , (,) , (…) B) (!) , (,) , (;)
C) (!) , (,) , (.) D) (.), (,) , (!)
30 – Aşağıdaki cümlelerde geçen birleşik fiilleri bulup, altlarını çiziniz. (1 p.)
Çocukları karşımızda görünce hayretle bakakaldık.
Bu işten çok zarar ettik.
Bu soruları ancak çalışanlar yapabilir.
31 - “uç- , bil-, düşün-” fiillerini görülen geçmiş zamanın 2. çoğul kişisine göre çekimleyiniz. (1 p.)
Uç- :
Bil- :
Düşün- :
32 -“Başkasının zararını isteme, kendin de zarar verme; hep iyilik yap,kibirlenme, kötülük yapmadan sakın!..” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız. (30 p.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder